Nuorat gaskkas losses jurdagat
Eanet nuorat Hearjedaelies rahčet losses jurdagiiguin. 
Vástádusiskadeamit vuosehit ahte nuoraid psyhkalaš  
dearvvašvuohta  lea hedjonan.  Hearjedaelie gielda ovttas Suicide Zero organisašuvvnain,  leat dán vahku 
lágidan oahpu váhnemiidda, gokte sii sáhttet ságastit  
mánáideasetguin losses áššiid birra.

-Váhnemat dárbbahit veahki duostat ságastit dakkár áššiid birra mánáiguin. Leat váttis ja losses áššit ja soaitá ahte váhnemat eai duostta ságastit daid birra. Gielddabealis lea dárbu iskat eanet geat vedjet heaittut ja manin. Lea go muhton joavku mii rahčá eanet?  dadjá Agneta Roberts Hearjedaelie gielda dearvvašvuohtabuohtalasti.

Jáhkkimis rádjavávttat veahkehedje Medvedev
Ruošša Andrej Medvedev gii Norgii bođii lobihága, rasttildii rájá báikkis gokko lea dadjat veadjemeahttun rájá rasttildit nu ahte ii oainnahala. Máŋga áššedovdi jáhkketge ahte son oaččui veahki rájá rasttildeapmái rádjavávttain. Medvedev lea mieđihan ahte son lea ožžon veahki rasttildit rájá, muhto son ii muital dađi eanet mo ja makkár veahki. Máŋga suodjalusáššedovdi geaiguin Dagbladet-áviisa lea háleštan
jáhkket ahte ruošša rádjavávttat dat leat su veahkehan. Nu čállá NRK Sápmi

Máilbmi bivalda
Temperatuvrra Kalállit Nunátin la biváldam jahke 1995 rájes.  
Oahppo Nature avijsan giehttu Kalállit Nunáta guovddelin la uddni bivvalabbo gå tuvsan jage. 1,5 grádá bivvalabbo gå ålles 1900-jahkelågo gasskamierre. Oahppo vuoset dat la jáhkedahtte ulmutjij vajkudibme dálkádakrievddadibmáj.

Jiemhte leanastivra dieđihii preassadieđáhusas dán vahkus ahte guovvamánu vuosttas beaivvis geassemánu 30 beaivái ii leat šat lohpi guođđit biilla Storulvågeainnu ravddaide. Gildosa sivva lea muohtačorgen ja gádjunbálvalus vuojániid beassama álkidahttin.

Dat leamaš ovddežis juo parkerengielddus dán geainnus guovvamánu vuosttas beaivvis cuoŋománu 15. Beaivái, dán jagi rájes guhkiduvvo dát gielddus.

– Gádjunbálvalusa, bolesa ja muohtačorgejeaddjiid bargu ja olbmuid sihkkarvuohta muđuige lea deháleamos dán guovllus, dadjá leanahearrá Marita Ljung.

Lea maiddái buot geainnuin gielddus parkeret deaivvadanbáikkiide ja geaidnu ravddaide.

Filmmas vuolde muitala luonddugáhttenhoavda Bitti Jonasson mo dat áigut čoavdit dili 2021:s.

Ministar guossástalla Johkamohki márkana
Kultur- ja sámeminstar Parisa Liljestrand boahtá Johkamohki márkanii vuosttaš vahkkoloahpa guovvamánus. Sámediggi váldá su vuostá ja áigumuš lea oahpahit su sámi áššiin. Sámediggi lea dal válbmeme prográmma sunnje, ulbmil lea ahte son galgá beassat gávnnadit nu ollusiiguin go vejolaš, dadjá Marie Enoksson, Sámedikki diehtojuohkki. Lea dáválaš ahte sámeministtarat guosssástallet márkana ja sámi organisašuvnnaid.

Borret go dearvasat biepmu jos vearu lasihit? Biebmodoaimmahat doaivu dan ja háliida ahte juoga dahkko min heajos borrandábiiguin

Biebmodoaimmahat oaivvilda ahte álbmoga dearvvasvuohta lea hedjonan heajos borrandábiid geažil. Dat leat geahčadan mo eará riikkat leat dearvvasvuođa dili buoridan álbmogis.

Bruvssa- ja sohkar juhkamušaid vearu bajideapmi lea okta dain. Biebmodoaimmahat lea 85 riikkas geahččan ábuha go bajidit vearu sohkar juhkamušain ja čájehuvvo ahte juhkamušaid vuovdin njiedjá go vearru bajiduvvo dáid gálvvuin. Biebmodoaimmahaga biebmofysiologa Åsa Brugård lohká ahte ii leat ovttaskas olbmuid ovddasvástádus rievdadit dili. Dat lea Ruoŧa Radio ekot mii dieđiha dán.

Eanet davvi Ruoŧa bensinfitnodagat leat álgán vuovdit buhtes diesela go olbmot gáibidit dan.  
Vuovdemašiinnat ja tráktorat eai vuolgge johtui buolašin dálvet dábálaš dieseliin. Go dasa lea seaguhuvvon bioboaldámuš, nugo omd rápsa vái nuoskkideapmi unnošii.

Syöldahte eanadoalli Jonas Viklund muitala ahte 30 buolaš ceahkis eai vuolgge mašiinnat johtui.

Bensinfotnodat Skelleftebränsles leat stašuvnnat Norrbottenis ja Västerbottenis, main lea buhtes diesel. Circle K ja OKQ8 áigut vuovdigoahtit buhtes diesele golmma dálvemánuin, almmuha OK Västerbottena ekonomiija hoavda Mikael Hansson.

Dušše vihtta mánu geahčen sáhttet bealle miljovnna ruoššaluosa boahtit Detnui. Ii leat vuos čielggas movt dan sáhttá bissehit – dat vuorjá báikkálaš guolásteddjiid. Čállá NRK Sápmi

Áššedovdijoavku, maid Birasdirektoráhtta lea bidjan áššái, oaivvildit ahte lea vejolaš bissehit ruoššaluosa vuolimusas daid stuorra luossajogain Finnmárkkus.

Muhto, dat praktihkalaš čovdosat eai leat vel geahččaluvvon, eai ge ráhkaduvvon. Ja geassái han juo bohtet ruoššaluosat Finnmárkui fas.

– Dát ii leat buorre. Mii livččiimet galgan ollen ollu, ollu guhkkelii, lohka Deanočázádaga guolástanhálddašeami direktevra Benn Larsen.

Larsen vuorjašuvvá dainna movt boahttevaš áigodat boahtá šaddat čázádagas.

– Guovtti jagi áigi registrerejedje birrasiid 50.000 ruoššaluosa. Jus mii rehkenastit ahte bohtet logi geardde eambbo dán jagi, de sáhttit vuordit bealle miljovnna ruoššaluosa deike geassái, lohka Larsen.

Go rehkenaste nu, de šaddá čielga hástalussan:

– Dat mearkkaša 11.000 ruoššaluosa juohke jándora guhtta vahku badjel. Ii leat makkárge buođđu mii sáhttá bissehit dan. Dábálaš luosaide šaddá dát stuorra hástalussan.

Filbmafestivála álgá

Otne álgá dat 33. Romssa Internationála Filbmafestivála mas Ola Giævera "Ellos eatnu- La Elva Leve" filbma lea rahpanfilbma eahkedis, Romssa kultuvrraviesus. Dát filbmafestivála rahppo maid Stortorgetas gos Mari Boine doallá konseartta. "Ellos eatnu- La Elva Leve" neavttár Ella Marie Hætta Isaksen ja filmma regisevrra Ole Giæver leaba guossit TIFF rahpanlávddis.  Čállá NRK Sápmi